Sierra Leone koopt stilte: journalisten krijgen geld en bedreigingen over Nederlandse drugshandelaar ‘Bolle Jos’

Stel je voor: een Nederlandse crimineel, veroordeeld tot een gevangenisstraf van 24 jaar, loopt onbelemmerd rond in de hoofdstad van een West-Afrikaanse staat. In plaats van dichtbij de politie te blijven, zit hij nu in de eerste rij van een dankdienst in het geboortedorp van president Julius Maada Bio. Hij zit naast Agnes Bio, de 30‑jarige dochter van de president – en volgens diverse bronnen is zij bovendien zijn partner.

Corruptie en intimidatie

De naam Bolle Jos is onder lokale journalisten inmiddels synoniem voor angst. Verscheidene verslaggevers, die in eerste instantie hun verhalen over de Nederlandse drugsheer wilden publiceren, kregen onverwacht telefoontjes van hoge ambtenaren. Het aanbod: een eenmalige “vergoeding” van maximaal 5.000 euro om de pen neer te leggen. Wie weigerde, kreeg niet alleen een e‑mail met een onheilspellend bericht, maar ook directe dreigingen tegen hun kinderen en echtgenoten.

De kick‑back‑structuur lijkt verder te reiken dan een simpel geldbedrag. Volgens betrouwbare bronnen controleert Leijdekkers de belangrijkste havens, de immigratiedienst en zelfs de drugsbestrijdingsafdeling. Hij zou verschillende eigendommen bezitten alsof hij een vastgoedmagnaat is, elk bewaakt door een eigen team van militairen. Zijn financiën, geschat op honderden miljoenen dollar, maken hem een onmisbare partner voor de elite van Freetown – een elite die nu afhankelijk is van de kapitaalstromen die hij genereert.

• Journalisten krijgen tot 5.000 euro per artikel.
• Dreigementen worden ook tegen familieleden gericht.
• Vijandige actoren hebben redactionele kantoren betreden en documenten doorzocht.
• Minstens één journalist heeft asiel aangevraagd in de Verenigde Staten.

Deze intimiderende tactiek heeft al geleid tot een massale brain‑drain. Velen hebben het land verlaten, anderen werken nu onder pseudoniemen of in complete stilte. De persvrijheid, ooit een van de weinige hoopvolle aspecten van de Sierra Leovese samenleving, is nu feitelijk opgeslokt door een kortstondige stilte die wordt afgedwongen door geld en geweld.

Internationale reacties

Voor Nederland is de situatie een nachtmerrie. De Nederlandse justitie heeft via verschillende kanalen een uitlevering geëist, maar het gebrek aan een bilateraal uitleveringsverdrag met Sierra Leone maakt de zaak complex. Bovendien, volgens de Nederlandse autoriteiten, is Leijdekkers nu de eigenaar van vermeende 112 miljoen dollar aan illegale winst, zoals onlangs door een Rotterdamse rechtbank werd bevroren.

Europol heeft een premiedossier van meer dan 225 000 dollar opgezet, maar zonder medewerking van de lokale overheid blijven die beloften op papier staan. Het feit dat de familie van de president – via Agnes Bio, die momenteel een diplomatieke functie bekleedt bij de VN‑missie in New York – een directe verbinding heeft met de drugsbazen, maakt het diplomatieke spel lastiger. De VS heeft inmiddels enkele asielverzoeken van getroffen journalisten goedgekeurd, maar een breed internationaal drukpunch blijft uit.

De combinatie van politieke bescherming, financiële macht en een rotsvaste intimidatietactiek schetst een zorgwekkend plaatje. Terwijl de journalistiek in Sierra Leone worstelt om te overleven, blijft de Nederlandse overheid zoeken naar juridische wegen om Leijdekkers uiteindelijk toch te laten antwoorden voor de misdaden die hem tot een Europees voorkeursdoel op de most‑wanted lijst hebben gemaakt.